Zdrowa gleba, zdrowa roślina, zdrowy człowiek

Związek Stowarzyszeń „Podkarpacka Izba Rolnictwa Ekologicznego” w gminie Świlcza k. Rzeszowa zorganizował, po przerwie spowodowanej pandemią, XIII Podkarpacką Konferencję Rolnictwa Ekologicznego pt. „Zdrowa gleba, zdrowa roślina, zdrowy człowiek”.

Wydarzenie wzbudziło spore zainteresowanie zarówno rolników, którzy od wielu lat prowadzą gospodarstwa ekologiczne, i uczestniczyli już wielokrotnie w konferencjach tego typu, i tych, którzy stawiają pierwsze kroki w ekologicznym systemie produkcji, a także tych, którzy dopiero planują podjąć działalność w tym zakresie. Konferencja ma na celu upowszechnienie wyników prac naukowobadawczych oraz informacji, związanych z działalnością proekologiczną. Edukacja ekologiczna stanowi ważny element edukacji obywatelskiej. Buduje społeczeństwo oparte o zasady zrównoważonego rozwoju i skupia się na zdobywaniu wiedzy na temat zagadnień środowiskowych i poznawaniu powiązań między społeczeństwem, środowiskiem i gospodarką. Jej nieodłączną częścią jest wychowanie, czyli rozwijanie relacji ludzi ze środowiskiem naturalnym i kształtowanie kompetencji, które pozwolą im je chronić.

Edukacja ekologiczna to koncepcja kształcenia i wychowywania społeczeństwa w duchu poszanowania środowiska przyrodniczego zgodnie z hasłem myśleć globalnie – działać lokalnie. Definiowana jest także jako psychologiczno-pedagogiczny proces oddziaływania na człowieka w celu kształtowania jego świadomości ekologicznej dziedzinami określonymi w tytule, a także wymianę poglądów i doświadczeń uczestników oraz integrację międzypokoleniową.

Obrady odbywały się w sali widowiskowej Gminnego Centrum Kultury Sportu i Rekreacji Gminy Świlcza z siedzibą w Trzcianie oraz obszernych pomieszczeniach kuluarowych, które na czas Konferencji zostały zamienione na nowoczesną salę obrad i prezentacji multimedialnych, pomieszczeń i stoisk wystawowych firm związanych z produkcją rolniczą nie tylko z Podkarpacia, oraz bloku konsumpcyjnego. Nad całością tego pożytecznego wydarzenia czuwała Dyrektor Związku Stowarzyszeń Podkarpackiej Izby Rolnictwa Ekologicznego Alicja Duliban, prezes Marcin Fujarowicz oraz prowadzący obrady Stanisław Jamrozik, a także goszczący wszystkich uczestników dyrektor  Gminnego Centrum Kultury Sportu i Rekreacji Adam Majka wraz z pracownikami.

Uczestnicy i goście Konferencji

Uroczystego otwarcia i serdecznego powitania wszystkich uczestników, a zwłaszcza wykładowców i prelegentów oraz gości według tytułów naukowych i godności piastowanych prowadzący sprawnie całość obrad prezes ZS PIRE Marcin Fujarowicz.

Swoją obecnością zaszczycili organizatorów następujący goście: Adam Dziedzic – Wójt Gminy Świlcza, Sławomir Styka – zastępca Wójta, Wojciech Słowik – sekretarz, Adam Majka – dyrektor Gminnego Centrum Kultury, Sportu i Rekreacji, Tadeusz Pachorek – członek Rady Powiatu Rzeszowskiego, dyrektor Zakładu Wodociągu i Kanalizacji w Świlczy, Magdalena Rożek – zastępca dyrektora Podkarpackiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Rzeszowie, Józef Wyskiel – zastępca dyrektora Oddziału Terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w Rzeszowie, Janina Kamińska – zastępca dyrektora Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Boguchwale, Dział Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska, doradcy i pracownicy Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Boguchwale, Edyta Wilk – Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Rzeszowie, Maciej Pietrucha – kierownik Oddziału Rolnictwa i Rybactwa, Departament Rolnictwa, Geodezji i Gospodarki Mieniem, Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, Marek Kądziołka – Podkarpackie Kuratorium Oświaty, Tomasz Pióro – Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Rzeszowie, prof. dr hab. inż. Maria Ruda, Tomasz Janik, dr Agata Tekiela, dr Jan Gąsior – Centrum Edukacji Ekologicznej Polski Wschodniej im. Św. Franciszka z Asyżu z uczniami, Krystian Kubik – Zespół Szkół Agrotechnicznych z uczniami, Aleksandra Bieszczad-Ochał oraz Agata Paśko z uczniami – ZST-W, TŻiUG w Trzcianie, Iwona Kosztyła – Radio „Via”.

– Nadrzędnym celem Konferencji była prezentacja aktualnej sytuacji w zakresie rolnictwa ekologicznego, m.in.: projektowania, badania, eksploatacji, bezpieczeństwa żywnościowego społeczeństwa jego nowych aspektów. Wykłady i ich tematyka – dobrana do szczególnych zainteresowań – mam nadzieję, że przypadnie do gustu wszystkim zebranym. Biorąc pod uwagę zapotrzebowanie uczestników na wiedzę w tym zakresie odpowiadać będziemy na pytania indywidualnie w miarę swych możliwości – wyjaśniał prowadzący obrady. A jako samorządowego gospodarza gminy poprosił o zabranie głosu wójta A. Dziedzica.

– Rolnictwo ekologiczne – szansą dla rolników i konsumentów – hasło to na naszym terenie powtarzane jest bardzo często od 2005 r. kiedy tu zaczęto nie tylko mówić, ale i działać proekologicznie.

Wójt Gminy w wystąpieniu zwrócił uwagę, że duża liczba małych gospodarstw w Polsce to ogromna szansa na rozwój rolnictwa ekologicznego, gdyż w małym, rodzinnym gospodarstwie łatwiej o wytwarzanie żywności o wysokiej jakości.

– Rolnictwo ekologiczne w Polsce istnieje, chce się rozwijać i korzystać ze środków unijnych. Rolnik ekologiczny może być przykładem dla rolnika „konwencjonalnego”, pokazując, że można gospodarować w sposób bardziej zrównoważony. Wójt z premedytacją ukazywał walory nie tylko przyrodnicze gminy i Podkarpacia. – Celem wszelkich działań jest podniesienie świadomości społecznej na temat produkcji ekologicznej. Rolnictwo ekologiczne w Polsce istnieje, chce się rozwijać i korzystać ze środków unijnych. Z właściwym sobie poczuciem humoru serdecznie zapraszał do organizowania każdej Konferencji w Gminie.

Panel edukacyjno-dyskusyjny

Przewidywane do prezentacji i dyskusji zagadnienia tematyczne – ważne i ciekawe jak również „na czasie”, były z uwagą przyjmowane przez słuchaczy. Przedstawione zagadnienie przez wykładowcę Sławomira Gacka, popierane wizualizacją, wykresami, zestawieniami, zdjęciami swych realnych plantacji, był ciekawy i wiarogodny. Zdrowe środowisko, w którym żyjemy to także zdrowa ziemia, zdrowa roślina, zwierzęta i ludzie. Problem zakwaszenia gleb w Polsce istnieje od wielu lat. Kwaśna gleba nie jest w stanie zatrzymać składników pokarmowych i „przekazać” ich roślinom. Generuje większe koszty dla gospodarstw, bo zwiększa się nawożenie a to przekłada się na ekonomię i dochody. Dlatego bardzo ważne jest dbanie o właściwe ph, a tym samym „zdrowie gleby”.

Większość gleb w naszym kraju to bielice i typy płowe, które posiadają kwaśny odczyn. Dodatkowo wiele składników pokarmowych jest wymywanych do głębszych jej warstw już niedostępnych dla roślin. Większość gleb w naszym kraju to typy bielic wytworzone głównie ze skał osadowych, które posiadają kwaśny odczyn. Dodatkowo wiele składników pokarmowych jest wymywanych do głębszych jej warstw już niedostępnych dla roślin. Najwięcej gleb o kwaśnym odczynie badania wykazały we wschodniej części kraju. Na obszarach o kwaśnym odczynie gleb wskazane jest ich wapnowanie.

Najbardziej zakwaszone gleby odnotowano w województwie podkarpackim oraz w województwie małopolskim 61% badanych gleb.

Ekologiczny nawóz do truskawek, malin oraz jeżyn został stworzony do zasilania krzewów owocowych uprawianych zarówno przez hobbystycznych ogrodników, jak i dla profesjonalnych hodowli. Naturalny skład preparatu jest idealnie dopasowany do wymagań pokarmowych takich owoców, jak maliny, truskawki czy porzeczki. Nawóz jest bardzo dobrze przyswajalny przez wszystkie odmiany tych roślin. Jego regularne stosowanie zapewnia aromatyczne i smaczne plony o pięknym intensywnym kolorze.

Zastosowane w nawozie składniki są w pełni naturalne, dzięki czemu są one bezpieczne dla ludzi i zwierząt. Jest to preparat w formie granulek, które rozprowadzone na glebie nie tylko korzystnie wpłyną na rozwój owoców, ale również poprawią jakość i żyzność podłoża.

Wybór ekologicznego nawozu do truskawek, malin oraz jeżyn to gwarancja zdrowych i smacznych owoców. Sprawdzi się również w zasilaniu innych krzewów owocowych, takich jak agrest, aronia czy jagody. Tak promowała się jedna z firm.

Edukacja ekologiczna najmłodszych prowadzona przez PIRE w ramach autorskiego programu „Zdrowo jem – zdrowo żyję” już od szeregu lat na terenie instytucji oświatowych jest wysoko ceniona przez władze szkolne.

Szkoła odgrywa dużą rolę w tym, aby błędy popełnione przez poprzednie pokolenia, nie były powtarzane Mówiła o tym obszernie i rzeczowo Jolanta Pyziak, nauczycielka, przewodnicząca zespołu ds. dzieci i młodzieży PIRE.

Edukacja proekologiczna pomaga zauważyć otaczającą przyrodę, zrozumieć otoczenie, złożoność i współzależności w ekosystemach i nawiązać z naturą silniejszą więź. Ten rodzaj edukacji skupia się na relacji między człowiekiem a środowiskiem, pokazuje jak jego działanie wpływa na nie, pozwala spojrzeć na otaczający świat z nowej perspektywy, poczuć się jego częścią. W celu wzmocnienia świadomości ekologicznej, aktywności obywatelskiej i zaangażowania uczniów i uczennic w działania na rzecz ich otoczenia zachęcali młodzież (w ramach zajęć szkolnych i indywidualnych działań) do poznawania najbliższej przyrody – w pobliżu szkoły, domu, ale również cenne przyrodniczo tereny miasta: parki, trawniki, łąki kwietne, skwery, bulwary, lasy miejskie. Zachęcali młodzież, by dostrzegła wartość naturalnych ekosystemów, ich funkcje przyrodnicze oraz społeczne.

Istotnym celem edukacji ekologicznej jest kształtowanie postaw odpowiedzialności za środowisko, empatii, poczucia sprawczości oraz rozwijanie umiejętności uczniów i uczennic, które w przyszłości pozwolą im zmierzyć się z globalnymi wyzwaniami związanymi ze środowiskiem naturalnym.

Zagadnienia, które podejmowano w ramach edukacji ekologicznej: zrównoważony rozwój, zmiany klimatyczne, zasoby naturalne, odpady i gospodarka nimi, żywność i rolnictwo, różnorodność biologiczna. Dlaczego edukacja ekologiczna w szkole? Bo szkoła odgrywa dużą rolę w tym, aby błędy popełnione przez poprzednie pokolenia, nie były powtarzane

Kwestie finansowe są niezwykle ważne dla rolników prowadzących gospodarstwa w systemie rolnictwa ekologicznego, jak i dla rolników, którzy dopiero zastanawiają się nad przestawieniem gospodarstwa. Środki produkcji dozwolone w rolnictwie ekologicznym są zdecydowanie droższe niż te stosowane w rolnictwie konwencjonalnym. Ważnym zagadnieniem jest również rozbudowa rynku zbytu, gdyż to on decyduje o opłacalności produkcji rolnej. Rolnictwo ekologiczne jest bardzo trudną metodą produkcji, wymagającą ogromnej wiedzy i zwiększonych nakładów pracy, dlatego tak ważne jest stworzenie możliwości rozwoju rolnictwa ekologicznego.

Przez żołądek – do wiedzy i... serca

Prowadzone systematycznie od lat Konferencje Rolnictwa Ekologicznego ZS PIRE w Świlczy od szeregu lat mają wspaniałych współorganizatorów Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych w Zespole Szkół Techniczno-Weterynaryjnych w Trzcianie. W tym roku pod czujnym okiem pań nauczycielek Aleksandry Bieszczad-Ochał i Agaty Paśko pracowali uczniowie kl. II i III. Dziękujemy bardzo! To wspaniała promocja was, szkoły i Podkarpacia.

Podczas Konferencji można ubogacić swą fachową wiedzę. W każdej Konferencji uczestniczą uczniowie szkół rolniczych w charakterze słuchaczy. Zapoznać się można z ofertą polskich i zagranicznych producentów żywności ekologicznej, a od kilku lat także z ofertą produktów tradycyjnych wpisanych na listę prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Podczas przerwy kawowej smakuje się i degustuje: sałatki, kanapki, chleb wiejski razowy, masło, smalec w różnych wersjach, proziaki, ciastka, przystawki, napoje. Wszystko pięknie przygotowane, udekorowane, lśni czystością i estetyką, podane jak na królewskiej uczcie ekologicznej – smakuje wybornie. To od wielu lat w gminie podrzeszowskiej – przykład wzorcowy wielostronnych działań ukierunkowanych na rozwój rolnictwa ekologicznego. Jest to więc ważne wydarzenie nie tylko dla regionu. Oferta technikum była bardzo szeroka.

Wiedza zdobyta podczas Konferencji z pewnością pomoże rolnikom dobrze zaplanować strukturę upraw. Dobry płodozmian zagwarantuje większą efektywność wszystkich zabiegów agrotechnicznych wpływających na stopień zachwaszczenia, zdrowotność roślin, wyższe plony, co w końcowym efekcie zmniejszy koszty produkcji. Zapewni to rozwój gospodarstw ekologicznych i poprawi dostępność produktów ekologicznych na rynku.

Podziękowania

Prowadzone od 2006 roku Konferencje Rolnictwa Ekologicznego PIRE ukierunkowane są na rozwój rolnictwa ekologicznego i należą do największych tego typu wydarzeń w gminie. Podczas Konferencji można wzbogacić swą fachową wiedzę, zapoznać się z ofertą polskich i zagranicznych producentów żywności ekologicznej, a od kilku lat także z ofertą produktów tradycyjnych, wpisanych na listę prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, gospodarstw agroturystycznych i zagród edukacyjnych. Bardzo ciekawe seminaria, prezentacje, degustacje i pokazy gotowania to tylko przykładowe działania proekologiczne.

Tym razem przygotowano wielką degustację prawdziwych ekologicznych potraw. Ręcznie robione, bez chemii i konserwantów, z ekologicznego surowca, kremy np. z cukinii, szpinaku, kapusty oraz ogórki, pomidory, papryka marynowana, ćwikła itp.

Każdy mógł na stoisku spróbować prawdziwych rarytasów. Napoje i desery pięknie przygotowane, podane jak na królewskiej uczcie, smakowały wyśmienicie.

Dziękować więc wypada organizatorom za wybitny profesjonalizm i uprzejmość organizacyjną. Siłą waszych działań jest różnorodność osobowa i więź współpracy. Dzięki temu konferencja przebiegła sprawnie i była udana.

Tekst: Zofia Dziedzic
Zdjęcia: Zbigniew Lis, Alicja Duliban

Zapraszamy do galerii zdjęć